De Traditionele Friese zeilvloot

Friesland heeft een bloeiende traditionele scheepvaart met vele typen passagiersschepen in vaargebieden over de hele wereld. Frieslands glorie vaart voor onderwijs-, opleidings- en trainingsinstituten, organisaties, ondernemingen en families en is present op Sail-evenementen langs de Europese kust. Niet alleen groepen, maar ook individuele liefhebbers van zeilen en het nautisch-culturele erfgoed gaan aan boord in het kader van een dagtocht of een meerdaagse reis. 

Maritiem erfgoed: gerestaureerd of nieuw
De meeste traditionele zeil- en motorschepen, gerestaureerd of geheel of gedeeltelijk nagebouwd, zijn van staal en stammen qua model uit de periode van de zeilende internationale vracht- en passagiersvaart, visserij en landbouw in de 17-de tot en met de 19-de eeuw. Ieder jaar lopen op Friese en buitenlandse werven authentieke replica’s op ware grootte van stapel naar tekeningen van gespecialiseerde Hollandse scheepsbouwers. 

Grote verschillen: van boerenpraam tot tall-ship
De zeilschepen, waaronder imposante tall-ships, zijn geheel afgestemd op de hedendaagse eisen ten aanzien van comfort en veiligheid onder gezag van officiële, internationaal erkende keuringsinstanties. Zo sterk als de schepen verschillen – van een geheel open boerenpraam van 11 meter met 49 m2 zeil zonder slaapaccommodatie tot een brigantijn van 62 meter met 1.300 m2 zeil en vijf sterren hutten – zo groot is ook het verschil in de comfortuitrusting. 

Normaal zijn meerpersoons hutten met aangrenzend gemeenschappelijke douches en toiletten en een kookvoorziening. Het summum aan luxe is momenteel een hut met een tweepersoons bed met douche en toilet in de hut en vloerverwarming.
De meeste tall-ships hebben evenwel tweepersoons hutten met een stapelbed, dit vanwege de beperkt beschikbare ruimte in de ronde romp van een relatief smal zeilschip. Hutten zo groot als een hotelkamer vindt men alleen op intercontinentaal varende cruiseschepen.

De bemanning en de opvarenden: wie doet wat?
De bemanning van de kleinere passagiersschepen bestaat minimaal uit een kapitein en een matroos. De gasten aan boord helpen bijna altijd mee bij het zeilen. Velen koken ook zelf en doen de schoonmaak. Zij kozen voor een actieve vakantie of een teambuildende zeiltocht. Feitelijk kan men een verzorging op maat krijgen, bijvoorbeeld met een kok aan boord of catering onderweg. Een luxe zeilcruiseschip heeft minimaal een 5-koppige bemanning die alle nautische en verzorgende activiteiten voor haar rekening neemt. Maar wie actief wil zijn, krijgt de ruimte. 

Klassiek zeilen: een belevenis voor iedereen
Zeilen op een traditioneel zeilschip is een unieke belevenis. De sfeer van weleer is voor de één rustgevend of romantisch, voor de ander inspirerend. Actie, spanning en ontspanning varen dezelfde koers. Landrotten worden enthousiaste zeelieden. Welhaast vanzelf ontstaat een team uit de individuen. Wat twee handen niet voor elkaar krijgen, wordt zeker geklaard door vier, zes of nog meer. De confrontatie met weer en wind, land en zee houdt altijd actie in: zeilen hijsen en strijken, reven, sturen, navigeren, de zeesluis in en uit, bij eb droogvallen op het Wad of aanleggen in een historische havenstadje. Tussendoor is er volop tijd om te zonnen op het dek of uit te blazen in de comfortabele hutten of salon. In ieder geval is op een klassiek zeilschip geen dag hetzelfde.  

De vaargebieden
Ieder schip heeft zijn eigen vaargebied. Dat heeft te maken met de zeewaardigheid van het schip en zijn bemanning, maar ook met het specialisme van de rederij of de kapitein. Schepen uit Friesland bevaren in hoofdzaak het IJsselmeer, de rivieren en meren, de Waddenzee en de Noordzee in Nederland en de Noord- en Oostzee in Duitsland. De vertrekhavens liggen in die vaargebieden, zodat de reistijd naar de boot minimaal is en het vaarplezier maximaal. Friese zeilvoerende zeeschepen vindt u niet alleen langs de West-Europese kust, maar ook in het Middellandse Zeegebied, op de Atlantische Oceaan en in het Caribisch gebied.