De mooiste dorpen: Makkum – vakantie aan zee!
Eldorado voor veeleisende strandliefhebbers, watersporters en fietsers
MAKKUM (NL) – Vakantievieren in de duinen van Ameland zonder gebruik te hoeven maken van een dure veerboot. Zwemmen en surfen in zee zonder de vrees grond onder je voeten te verliezen. En geen kwallen. Met een elektroboot door natte natuur zonder lek te worden gestoken door muggen. Genieten van een rietgedekt boerderijtje à la Giethoorn zonder drommen dagjesmensen in de tuin en punterstunters in de gracht.
We zijn in een villapark dat zich verbazingwekkend mooi heeft ontwikkeld: Beach Resort Makkum. Bad Makkum voor de Duitsers. 450 Vakantiewoningen midden in nieuwe natuur, aan het IJsselmeer. Altijd goed bezet, maar dat zie je niet. Hartstikke rustig en stil is het er. Waar al die bewoners uithangen? Op het strand, op de boulevard, op de midgetgolfbaan, op de huurfiets in de omgeving. De meesten zijn actief aan het recreëren. Een enkeling leest een boek op het terras.
Machtige huizen staan er op het park. De helft is te huur. Met de realisatie van Beach Resort Makkum werd in 1993 begonnen. De natuur op het park heeft zich zo goed ontwikkeld dat het lijkt alsof het er al eeuwen is. Makkum zelf ligt trouwens temidden van verschillende natuurgebieden van de Friese natuurbeschermingsorganisatie It Fryske Gea met daaromheen grote watervogelreservaten.
Zeer internationaal
De helft van de klandizie van het Friese Abu Dhabi — de accommodaties en faciliteiten voor toeristen zijn op nieuw zandstrand gebouwd — komt uit Nederland, de andere helft uit Duitsland en België. Belgen gingen gewoonlijk massaal naar vakantieparken in Zeeland, maar sinds de eersten het Makkumerstrand ontdekten, volgden velen.
Meer dan zee en strand
Het leuke van Makkum is dat de plaats meer biedt dan zand en zee, de voormalige woeste Zuiderzee, nu het zoete vriendelijke IJsselmeer. Je kunt er veilig varen en fietsen, de sfeer van vroeger boven water halen in de oude vissershaven. Zeer de moeite waard zijn de op vaar- en fietsafstand gelegen romantische dorpjes in de driehoek Makkum, Bolsward en Workum. Bolsward en Workum maken deel uit van de Friese Elfsteden.
Ook een aanrader is een trip over de Afsluitdijk voor een dagje Noordzee. De Afsluitdijk, aangelegd in 1932, is de dam tussen de zoute Waddenzee (UNESCO Werelderfgoed sinds 2009) en het zoete drink- en recreatiewaterreservoir IJsselmeer.
In Makkum zijn ook wellness- en beautyfaciliteiten. Het is de veelsoortigheid aan vakantiewoningen en recreatiemogelijkheden in de directe omgeving die jaarlijks duizenden vakantiegangers naar het luxe vakantiedorp aan het IJsselmeer lokt.
Makkum had in de Middeleeuwen de poort naar de Zuiderzee in handen: twee sluizen, eigendom van een nabijgelegen klooster. Makkum was in de 17-de en 18-de eeuw een belangrijk productie- en handelscentrum met steenbakkerijen, tegelbakkerijen (Koninklijke Tichelaar), hout, olie, papier en pelmolens, scheepswerven en schelpkalkovens. De schelpkalkbranderijen, waar veel mensen werkzaam waren, leverden een grote bijdrage aan de welvaart van Makkum. De metselkalk was van hoge kwaliteit en werd onder andere gebruikt bij de bouw van huizen in florerend Amsterdam. Het transport van het basismateriaal en de eindproducten gebeurde per schip en als gevolg daarvan floreerde de scheepvaart en de scheepsbouw. De schelpenvisserij was van groot belang naast de gewone visserij. Met het verzanden van de Zuiderzee in de 19-de eeuw begon voor Makkum een moeilijke periode: de haven van Makkum werd onbereikbaar. De bedrijvigheid liep hard terug. Alleen de scheepsbouw en enkele aardewerkfabrieken bleven over, naast de vee- en rietteelt. In de 20- en 21-ste eeuw ontwikkelde Makkum zich tot een wereldwijd bekend centrum van jachtbouw, van kleine zeil- en motorjachten tot zogenaamde super yachts voor de rijksten der aarde.
Uit een Spaanse kaart van 1572 blijkt dat er toen al een steenbakkerij in Makkum stond, later Tichelaar geheten. Tichelaar is een oud-Nederlands woord voor ‘steenbakker’. Lange tijd richtte de Makkumer aardewerkfabriek — sinds 1960 koninklijk — zich op de productie van bakstenen en tegels van Friese klei. Na eerdere koerswijzigingen vond in 1890 de grootste plaats: er werd gestart met het maken van luxe ambachtelijk sieraardewerk volgens de Majolica-techniek. Daarmee verwierf de onderneming wereldwijd grote faam. 1 november 2014 is de productie van dit consumentenaardewerk stilgelegd. Nu is Koninklijke Tichelaar vooral actief voor architecten uit de hele wereld om hun ontwerpen om te zetten in duurzame keramische vloer- en gevelelementen, dakpannen en bakstenen. Het sieraardewerk wordt nu dus zeldzaam; er komt niets meer bij. De Friese kunst- en antiekhandel aan de Waagsteeg in Makkum heeft zich gespecialiseerd in de handel en expositie van traditioneel consumentenaardewerk van Tichelaar, waarvoor toeristen uit de hele wereld nog steeds naar Makkum reizen.
Aardewerk
Aardewerkfabriek Koninklijke Tichelaar Makkum.
In Makkum (ca. 4000 inwoners) zijn de getuigen van een rijke historie goed vertegenwoordigd. Vooral bij de sluis bevinden zich monumentale koopmanshuizen. Zeer bijzonder is de aardewerkfabriek Koninklijke Tichelaar Makkum, het oudste bedrij van Nederland.
Beach Resort Makkum. Foto: www.makkumbeach.nl
Zeer populaire watersporten in Makkum zijn windsurfen en SUP (Stand Up Paddling). Het Makkumerstrand is een toplocatie, niet alleen voor gevorderden (bijna altijd wind, ook langs de Afsluitdijk), maar ook voor beginners. De eerste 100 meter IJsselmeer vanaf het strand is namelijk maar 40 cm diep.
De Makkumernoardwaard is een natuureiland voor de Friese IJsselmeerkust, ten noorden van Makkum. Uitgestrekte rietvelden, schelpenbanken, schraalgrasland en wilgenbos zijn hier aanwezig. Toen door de aanleg van de Afsluitdijk (1932) Makkum van de Waddenzee werd afgesloten, veranderde de kust voor Makkum rigoureus. Het zoute water werd zoet, het getijdenverschil verviel en de waterstand werd verlaagd. Daardoor kwamen voor de kust zandbanken permanent droog te liggen. Geleidelijk konden zich op de kale Noardwaard planten ontwikkelen. Tegenwoordig zijn hier zeldzame plantensoorten te vinden. Ook vogels hebben deze prachtige omgeving ontdekt. De laatste jaren zijn meer dan 220 verschillende vogelsoorten gesignaleerd, waaronder moerasvogels als roerdomp, snor, baardmannetje en grote karekiet, maar ook typische bosvogels als grote bonte specht en havik. Een wandeling op dit unieke eiland van It Fryske Gea is zeker de moeite waard!
It Fryske Gea is de vereniging voor natuurbescherming in Fryslân. Zij heeft als doel bescherming, behoud en ontwikkeling van natuur, landschap en cultuurhistorisch erfgoed in de provincie Fryslân. De vereniging beheert momenteel meer dan vijftig verschillende natuurgebieden – met een totale oppervlakte van 20.000 hectare – verspreid over de hele provincie. In haar werk wordt de vereniging gesteund door circa 32.000 leden en ruim 400 vrijwilligers.
Kerktoren Makkum
